Bernard-Marie Koltes
Bernard-Marie Koltès

Dramaturg, pisarz. Urodził się w 1948 roku w Metz. Zmarł na AIDS, w Paryżu w 1989 roku.

Uczęszczał do kolegium jezuickiego Saint Clément, gdzie zdał maturę. Krótko studiował w szkole dziennikarskiej w Strasbourgu, następnie wyjechał w podróż do Kanady i USA. Po powrocie do Strasbourga zdecydował zająć się teatrem, m.in. pod wpływem przedstawienia Medei Seneki w reżyserii Jorge Lavelli. Wstąpił do sekcji reżyserii w Centre Dramatique de l'Est. Po kilku miesiącach założył własny zespół Le Théâtre du Quai, dla którego napisał i wyreżyserował pierwsze sztuki: Les Amertumes, La marche (wg Pieśni nad Pieśniami) oraz Le procès ivre (wg Zbrodni i kary Dostojewskiego), Récits Morts. Pisał wówczas także dla radia – m.in. sztuki L'heritage oraz Des voix sourdes.

W 1976 napisał monolog La Nuit juste avant les forêts, który następnie pokazał na Festiwalu Off w Avignon. Sztuka ta okazała się przełomowa w jego twórczości, przyniosła mu światowy rozgłos i uznanie krytyki.

Pod koniec lat 70 dużo podróżował, do Nikaragui, Meksyku, Salwadoru, Nigerii i Gwatemali. Owocem tej ostatniej podróży był dramat Combat de nègre et de chiens.

Bernard-Marie Koltes

W 1979 roku poznał Patrice'a Chéreau, reżysera teatralnego i filmowego (m.in. filmy: Królowa Margot, Intymność, Jego brat), pracującego w Théâtre des Amandiers w Nanterre. Chereau zinscenizował większość dramatów Koltèsa: Combat de Nègres et de Chiens (1983), Quai Ouest (1986), Dans la solitude des champs de coton (1987), Retour au désert (1988). Renoma reżysera przyniosła sławę autorowi. Koltès grany jest na całym świecie, stał się już klasykiem współczesnej dramaturgii francuskiej.

Dramat Sallinger powstał w 1977, jako zwieńczenie pracy  zespołu aktorskiego nad literaturą J. D. Salingera. « Zaproponowałem Bernardowi, żeby przyjrzał się pracy aktorów nad dziełami pisarza, którego uwielbiam, J.D. Salingera, a potem napisał dla nas tekst. [...] On został z nami przez trzy miesiące, w tym czasie stworzyliśmy pierwszy spektakl, Lectures américaines, impressions d’acteurs . On patrzył, nic nie mówiąc. Potem nas na pewien czas opuścił i wrócił z Sallingerem, sztuką luźno inspirowaną całością naszego dzieła. » Bruno Böeglin, reżyser

 

Główne dzieła Koltèsa

  • Les Amertumes, 1970
  • La Marche, 1970
  • Procès ivre, 1971
  • L'Héritage, 1972
  • Sallinger, 1977
  • La Nuit juste avant les forêts, 1977
  • Combat de nègres et de chiens, 1979 [Walka czarnucha z psami, druk: „Dialog” 2/1985]
  • Quai Ouest, 1983
  • La Fuite à cheval très loin dans la ville, 1984
  • Dans la solitude des champs de coton, 1985 [Samotność pól bawełnianych, druk: „Dialog” 5/1995]
  • Le Retour au désert, 1988
  • Roberto Zucco, 1988 [druk: „Dialog” 11/1991]
  • Tabataba, 1988

Realizacje dramatów Koltèsa w Polsce

Noc tuż przed lasami

  • Teatr Polski w Poznaniu, 1999, reż. Grzegorz Emanuel

Powrót na pustynię

  • Teatr Powszechny w Warszawie, 2004, reż. Anna Augustynowicz

Roberto Zucco

  • Lubuski Teatr im. Kruczkowskiego w Zielonej Górze, 1992, reż. Waldemar Matuszewski
  • Teatr Dramatyczny w Warszawie, 1992, reż. Paweł Łysak
  • Teatr TV, 1994, reż. Maciej Dejczer
  • Teatr Nowy im. Łomnickiego w Poznaniu, 1995, reż. Krzysztof Warlikowski
  • Teatr Polski w Poznaniu, 2003, reż. Paweł Wodziński

Transakcja czyli w samotności pól bawełnianych

  • Lubuski Teatr im. Kruczkowskiego w Zielonej Górze, 1995, reż. Marian Mahor
  • Teatr im. Słowackiego w Krakowie, 2003, reż. Mariusz Wojciechowski

Zachodnie wybrzeże

  • Teatr Współczesny w Szczecinie, 1996, reż. Aldona Skiba-Lickel
  • Teatr Studio Warszawie, 1998, reż. Krzysztof Warlikowski

design: Studio Bakalie wykonanie: jakubarteria.art.pl banery i animacje - OSTY studio(2005) ©2005-07 Arteria